Kelebeðin Doðumu
Kelebek doðumu, diþi kelebek yumurtalarýný bitkilere býraktýðý andan itibaren birkaç aþamadan geçer. Kelebek metamorfozu, aþaðýdaki aþamalardan geçmektedir:
Kelebek yumurtasý: Kelebek yumurtalarý 0,5 ile 3 milimetre arasýnda ölçülür. Türlere baðlý olarak, oval, uzun veya küresel olabilirler. Bazý türlerde beyazdan griye ve neredeyse tamamen siyaha dönük renklerde bulunabilirler. Bu yumurtalarýn olgunlaþma süresi kelebeðe göre deðiþir, ancak bu aþamada pek çok yumurta diðer hayvanlar tarafýndan yenilmektedir.
Týrtýl veya larva: Týrtýl yumurtadan çýktýktan sonra, yumurta içinde bulunan proteinleri yiyerek beslemeye baþlar. Sonraki süreçte de onu çevreleyen bitkiler ile beslenmeye baþlarlar. Bu süre boyunca, týrtýl dýþ iskeletini hareket ettirir, böylece (kýsa sürede) büyür ve iki katýna ulaþýr.
Pupa: Gerekli büyüklüðe ulaþýldýðýnda, larva dönemi göz önüne alýnýr. Týrtýlýn vücudu daha sonra hormon seviyesini yükseltir ve davranýþ deðiþiklikleri baþlar. Krizalid formunu alýr ve bu formdan sonratýrtýl metamorfozun son aþamasýna baþlar. Bu koza da sinirler, kaslar ve týrtýllarýn dýþ iskeleti yeni dokulara yol açmak için çözülür.
Yetiþkin kelebek: Türlere ve iklim koþullarýna baðlý olarak, týrtýldan kelebek aþamasýna kadar geçen süre deðiþmektedir. Çok zayýf durumdayken baþlayarak güçlenip kelebek olarak ortaya çýkýncaya dek baþýný krizaliyle kýrmaya baþlamaktadýr. Dýþarý çýktýktan sonra uçmasý yaklaþýk 2 ila 4 saat sürer. Bu süre zarfýnda kanatlar sývýlarý vücudunun hala pupa pozisyonu tarafýndan sýkýþtýrýlmýþ tüm kýsýmlarýna pompalarlar. Sývýlarý pompalarken, dýþ kaburga kütikülünün geri kalan kýsmý sertleþirken, kanatlarý gerilir ve katlanýr. Bu iþlem tamamlandýðýnda, kelebek bir eþ arayýþý içinde uçmaya hazýr hale gelmektedir.
|