Asrýn Bitkisi” Stevia’nýn (Þeker Otu) Faydalarý
2011’de AB, 27 ülkede kullanýlmak üzere stevia’ya izin verdi. Stevia’da þeker gibi tad veren moleküller, rebaudiozitler, kolondaki bakteriler tarafýndan kullanýldýðý sindirim sistemine geçirilir. Kýsacasý, bu glikoz benzeri moleküller kan dolaþýmýna karýþmazlar, bu nedenle kan þekeri üzerinde herhangi bir etkisi yoktur, ancak gýdalarý çok tatlý yaparlar. Asrýn bitkisi olarak tanýmlanan bu bitki bir takým iþlemlerden geçtikten sonra þekerle kýyaslandýðýndan yaklaþýk 400 kat daha fazla tatlandýrýcý özellik taþýyabiliyor. Stevia’nin tek faydasý bu deðildir.
Stevia’nýn Besin Deðeri
Tatlý yapraklarý ve bir diyetle þekeri deðiþtirme kabiliyeti açýsýndan en çok deðerli görülmesinin yanýsýra stevia, flavonoidler, triterpenes, taninler, kafeik asit, kaempferol ve kersetin gibi bir çok antioksidan bileþiði de içeriyor. Stevia bitkisi ayrýca lif , protein, demir, potasyum, magnezyum, sodyum, A vitamini ve C vitamini içerir. Bununla birlikte, tatlandýrýcý formunda, bu ilave elementler neredeyse önemsizdir. Daha küçük organik bileþikler stevinin saðlýða olan faydalarýndaki gerçek rolü oynamaktadýr.
Stevia’nýn Saðlýk Faydalarý
Diyabetik Kontrol: Stevia’nýn insan saðlýðý için en önemli veya en çok övülen özelliði, vücuttaki kan þekeri düzeylerini düzenleme kabiliyeti ile ilgilidir. Stevia gýdayý þekeri kadar tatlandýrýr, ancak karbonhidrat dýþý bir glikozid bileþik olan steviosid içerir. Þeker hastalarý veya karbonhidrat kontrollü diyetlerdeki insanlar için normal þeker için ideal bir yedektir çünkü diyabetik komplikasyonlar hakkýnda endiþelenmeden tatlý yiyecekler yiyebilirler.
Kilo Kaybý: Stevia kalorisinde çok düþüktür ve türdeki bazý ekstraktlarýn yaygýnlýðýna baðlý olarak þekerden 40-300 kat daha tatlýdýr. Ýnsanlar þekerlerden kalori alma korkusu olmadan Stevia ile yapýlmýþ kek, kurabiye ve þeker gibi gýdalar yiyebilir.
Kan Basýncý: Belirtildiði gibi, steviosid bir glikozid türüdür, ancak stevia’da kan damarlarýný rahatlatýr. Kardiyovasküler sisteme daha az stres yüklenmesi ve kalp saðlýðýný koruyan ve ateroskleroz, kalp krizi ve felç gibi bazý durumlarý önleyen kan basýncýnda bir düþüþ olabileceði anlamýna gelir .
Aðýz Saðlýðý: Stevia diþ macunlarýnda ve aðýz gargaralarý için popüler katký yaparak, aðýzda bakteri oluþumunu azaltmaya yardýmcý olur. Sakarozun kesinlikle yapmadýðý çürüme ve diþ eti iltihabýný da önler!
Cilt Saðlýðý: Aðýzdaki gibi antibakteriyel bir iþlevde stevinin egzama ve deri iltihabý gibi deri koþullarýnda yararlý topikal bir uygulama olduðu bulunmuþtur . Bakterilerin yayýlmasýný engeller ve bu durumlarda steroid gibi davranýr.
Kemik Saðlýðý: Bu, insanlarda kapsamlý olarak test edilmemesine raðmen, bazý çalýþmalar, stevia diyeti ile beslenen tavuklarýn, ortalama yumurtalara kýyasla çok daha yüksek bir kalsiyum içeriði içeren daha kalýn kabuklara sahip olduðunu göstermiþtir Bu, insanlara ekstrapole edildi, yani potansiyel olarak daha güçlü kemikler oluþturmasýna ve osteoporoz þansýný azaltmasýna yardýmcý olabilir.
Kanser Önleme: Stevia’da bulunan geniþ bir antioksidan bileþiði yelpazesi, kanseri önlemede onu ideal bir besin takviyesidir. Quercetin, kaempferol ve steviadaki diðer glikozid bileþikleri vücudun serbest radikallerini yok etmeye yardýmcý olur, böylece saðlýklý hücrelerin kanser hücrelerine dönüþmesine engel olurlar. Antioksidanlar ayný zamanda erken yaþlanmayý, biliþsel iþlev bozukluðunu ve kalp rahatsýzlýðý gibi çeþitli ciddi durumlarý önlemeye yardýmcý olurlar.
Dikkat Edilecek Hususlar: Uzun vadede stevinin saðlýk üzerindeki etkileri konusunda bazý belirsizlikler olsa da, araþtýrmalar tatlandýrýcý ve gýda katký maddesi olarak kullanýmýný desteklemeye devam etmektedir. Ayrýca, bazý insanlar stevia yediðinde þiþkinlikten ve kramplardan, ayrýca baþ dönmesi veya baþ aðrýlarýndan þikayetçidir . Bu vakalar nadirdir ve stevia dünyadaki insanlar için güvenli ve faydalý bir tatlandýrýcý ve bitki katký maddesidir.
Antalya’da 2010 yýlýnda üretimine baþlanan þeker otu ilk ürününü 2012 yýlýnda vermiþtir. 2014 yýlýnda ise Gaziantep’te ekilmiþ ve yayýlmaya baþlamýþtýr. Ülkemizde þeker otunun fide veya tohum þeklinde satýþý yapýlmaktadýr.
|